5 exclusieve tips voor reflectie zonder perfectie

Effectief reflectie hoogbegaafdheid Larinda bok

Het einde van het jaar is het perfecte moment voor reflectie en om even stil te staan. Het is de kunst van reflectie om de lessen uit het jaar die je wilt onthouden naar boven te halen. En niet alleen om je overwinningen te vieren (hoewel je dat absoluut zou moeten doen!). Maar om te reflecteren, te leren en je voor te bereiden op wat komen gaat.

Reflectie kan je veel brengen!


De meeste mensen slaan de stap om te leren en je voor te bereiden over of houden het vaag: “Het was prima” of “Had beter gekund.” Maar reflectie kan zoveel meer zijn.
Als het goed wordt gedaan, helpt het je te ontdekken wat er echt toe doet, te identificeren wat werkte (en wat niet) en je te resetten voor een krachtiger nieuw jaar.
Hieronder lees je hoe je eenvoudig en zinvol kan reflecteren.

Begin de reflectie met 3 eenvoudige vragen

Vergeet lange vragenlijsten. Vraag jezelf in plaats daarvan af:

  1. Wat gaf me dit jaar energie?
    Denk na over wat je het gevoel gaf dat je leefde, nieuwsgierig was of diep tevreden was. Dit zijn aanwijzingen voor wat je meer prioriteit zou moeten geven.
  2. Wat putte me uit?
    Denk na over situaties of gewoontes die je energie wegzogen. Kun je deze minimaliseren of elimineren?
  3. Wat verraste me?
    Verrassingen onthullen vaak wat je bent ontgroeid, of wat je klaar bent om te omarmen.

1. Zoek naar patronen, niet alleen momenten

Het ware verhaal van jouw jaar zit niet in geïsoleerde gebeurtenissen. Het zit in de thema’s.
Kwam uitstelgedrag naar voren wanneer een bepaalde taak opdoemde?
Was er een patroon van vreugde verbonden aan specifieke mensen of activiteiten?

Pro tip

Controleer je agenda, foto’s of dagboeknotities (als je er een bijhoudt). Soms onthullen je gewoonten meer dan je geheugen.

2. Vier vooruitgang waar het telt


Niet alle overwinningen zijn groots en zichtbaar. Promoties en mijlpalen zijn geweldig, maar hoe zit het met de stillere overwinningen?

  1. Heb je een moeilijk gesprek beter aangepakt dan vorig jaar?
  2. Toonde je veerkracht toen het er het meest toe deed?
  3. Leerde je een nieuwe vaardigheid waarmee je beter bent toegerust voor de toekomst?

Deze overwinningen weerspiegelen groei, het soort groei dat overdraagbaar is naar elk deel van je leven.

Fotocredits: Pixabay: IqbalStock

3. Reflectie is ook herdefiniëren van “mislukkingen”

Als er één ding is dat we vermijden om opnieuw te bekijken, dan is het wel falen. Maar falen is gewoon feedback verpakt in een steviger cadeaupapier.


4 tips: Herkader falen

  • Wat ging niet zoals gepland? Waarom?
  • Wat heb ik ervan geleerd?
  • Wat zou ik de volgende keer anders doen?
  • Behandel elke “mislukking” als een mini-masterclass in veerkracht en zelfbewustzijn.

4. Gebruik lessen om betere doelen te stellen

Reflectie gaat niet alleen over terugkijken, maar over vooruitgaan. Als je de komende tijd dubbel inzet op wat werkte groei je harder dan je denkt.
Als ochtendrituelen je energie gaven: hoe kan je er dan een dagelijks ritueel van maken?
Pak aan wat niet werkte: als laat naar bed gaan je uitgeput: hoe kan je dan je grenzen of routines verbeteren?
Stel intenties, maar maak er geen rigide voornemens van.
Leidende waardengerichte principes zoals “ik geef prioriteit aan mijn gezondheid” of “ik zeg ja tegen kansen die me bang maken” kunnen krachtiger zijn dan een checklist.

5. Maak reflectie tot een gewoonte


Bewaar reflectie niet alleen tot het einde van het jaar. Bouw het in je routine in. Hieronder lees je een voorbeeld hoe je dat kan doen.

  • Wekelijks: een snelle dagboeknotitie of mentale check-in.
  • Maandelijks: een korte terugblik op je overwinningen en uitdagingen.
  • Jaarlijks: een diepgaande duik zoals deze.

Bonusinzicht: reflecteer niet alleen


Sommige van de beste inzichten komen van anderen. Twee keer per jaar spreek ik af met mijn vriendin. Zij is echt een geweldige businessbuddy. In december 2024 hadden we zo’n gave buddydag! Aan het eind spatte de energie eraf en hadden we beiden een behoorlijke focus en richting gevonden. We kunnen erg open tegen elkaar zijn, ons gevoel laten spreken en inspreken in elkaars leven.
Dit ervaar ik echt als een zegen in mijn leven. Ik ben nog nooit iemand tegengekomen met wie ik dit zo kon ervaren.

Als mentor loop ik ook regelmatig een jaartje met volwassenen met kenmerken van hoogbegaafdheid mee. Het helpt hen bij het inzetten van hun sterke punten, zicht te krijgen op hun volgende stappen en een maatje te hebben zodat ze niet het gevoel hebben er alleen voor te staan. Via onderstaande knop lees je meer over mentoring.

Ik hoop dat jij ook zo’n persoon in je leven hebt en zo niet: vraag aan iemand die je vertrouwt:

  • “Wat denk je dat ik dit jaar goed heb gedaan?”
  • “Wat is één ding dat ik volgens jou kan verbeteren?”

Hun perspectief kan je verrassen en je helpen groeien op manieren die je zelf nog niet had bedacht.

Een laatste gedachte over reflectie


Reflectie gaat niet over perfectie. Het gaat over leren, groeien en aanpassen.
Je jaar was niet vlekkeloos en dat is oké. Wat telt is wat je ervan meeneemt.
Pak dus een kop koffie, thee of warme chocolademelk, een notitieboekje en een uurtje voor jezelf. Je hebt het verdiend!

Opdat je leert van gisteren, vandaag ten volle leeft en een toekomst bouwt waar je van kan houden.

Larinda Bok

Wil je kennismaken om te ontdekken hoe ik jou kan helpen? Maak een gratis online kennismakingsafspraak via onderstaande knop.

Wil je hoogbegaafdheid als verrijking zien? Investeer in coaching. Hoe? 

error: Helaas, je kunt deze tekst niet kopiëren

Wacht even! Ik heb nog wat voor je

Had ik dit maar eerder geweten over ACT & hoogbegaafdheid Larinda Bok

Als je je wilt verdiepen in de zelfbeeld- en persoonlijkheidsontwikkeling van mensen met kenmerken van hoogbegaafdheid, zelf betekenis wilt geven aan je leven of als je hulpverlener bent en je cliënten meer wilt leren over hoogbegaafdheid, dan is dit boek een waardevol instrument.