Boekbespreking en recensie van: “Hoogbegaafden in conflict”: een praktisch en goed onderbouwd boek dat beschrijft waarom hoogbegaafden in conflict raken en hoe je dat samen aanpakt.
De auteurs, Ido van der Waal en Noks Nauta, combineren gedegen theoretische inzichten met hun eigen visie, op basis van talloze gesprekken en hun jarenlange ervaring. Ido is mediator en gespecialiseerd in andersdenkenden. Hij heeft in honderden conflicten bemiddeld. En Noks is psycholoog en niet praktiserend arts. Zij doet al meer dan vijfentwintig jaar onderzoek naar hoogbegaafdheid bij volwassenen en publiceert daar veelvuldig over.
In mijn ogen zijn de auteurs er ruimschoots in geslaagd hun missie te realiseren: een bijdrage leveren aan een beter leven van hoogbegaafden én de mensen in hun directe omgeving.
Hoogbegaafde volwassenen krijgen met dit boek inzicht in onderliggende mechanismen en patronen van conflicten, én praktische handvatten om hun zelfkennis te vergroten. Dit helpt hen bij het verkrijgen van meer bewustzijn over hoe ze aansluiting kunnen vinden bij anderen.
Het boek is krachtig opgebouwd. Het begint met theorie over hoogbegaafdheid, conflicten en andere relevante factoren. Dit wordt op heldere wijze verbonden met de dagelijkse praktijk, onder andere door middel van persoonlijke verhalen die elk een conflictsituatie vanuit een ander perspectief beschrijven; zoals conflicten met leidinggevenden, partners of in vriendschappen.
Elk verhaal is zorgvuldig geanalyseerd en voorzien van inzichtgevende opmerkingen, waarbij ook het functioneren van brein en gedrag wordt betrokken. Deze analyses en opmerkingen vind ik een grote meerwaarde van dit boek.
Wat mij raakt, is de erkenning van de intensiteit en diepgewortelde intrinsieke motivatie bij hoogbegaafden. De aandacht voor emotieregulatie is bijzonder waardevol. Hoogbegaafden ervaren emoties vaak intens, waardoor zelfs een dreigend conflict al tot angstgevoelens kan leiden.
De auteurs benoemen, op basis van observaties, dat (onveilige) hechting en trauma mogelijk verband houden met conflictdynamiek in het leven van hoogbegaafde volwassenen. Zij nodigen de lezer uit om het eigen hechtingssysteem te onderzoeken.
Ook wordt aangeraden om je te verdiepen in het limbisch systeem, het emotionele zenuwstelsel. Want onbegrepen gedrag of negatieve reacties, zoals pesten, kunnen het stresssysteem activeren. Meer kennis hierover draagt bij aan bewustwording van de eigen emotionele reacties.
Veel hoogbegaafde volwassenen hebben een sterke wens om te verbeteren en te veranderen. Dat leidt helaas soms tot escalerende conflicten. Het boek nodigt uit om te reflecteren op je eigen conflictstijl en -patronen en biedt hiervoor concrete handvatten.
Mijn boekenkast vulde zich (uit nood geboren) in de loop der jaren met een behoorlijke collectie boeken over conflicthantering. Toch biedt dit boek mij nieuwe inzichten. Zo is het stoplichtmodel met groene, oranje en rode communicatie nieuw voor me. Dit model helpt bij het herkennen van signalen in communicatie die kunnen leiden tot een conflict. De herkenbare voorbeeldzinnen illustreren treffend het appellerende aspect in communicatie.
De aandacht voor ACT (Acceptance and Commitment Therapy) sprak me bijzonder aan. ACT richt zich op het vergroten van psychologische flexibiliteit en het leren omgaan met onverwachte conflictsituaties. Ook is er aandacht voor het bewustzijn van de eigen en andermans waarden, wat essentieel is bij effectief handelen in conflict.
Hoewel een boek nooit volledig alles kan omvatten, heb ik een paar kritische nootjes. Ik mis aandacht voor de rol van organisatieculturen. Het geheel aan normen, waarden en vanzelfsprekende gedragingen binnen een organisatie beïnvloedt immers sterk hoe met conflicten wordt omgegaan. Daarnaast had ik graag de vier elementen van ‘Geweldloze Communicatie’ teruggezien. Deze bieden waardevolle ondersteuning bij het verwoorden van gevoelens en behoeften in kritieke (conflict)situaties.
Het laatste deel van Hoogbegaafden in conflict biedt een ‘EHBC’-koffertje (Eerste Hulp Bij Conflicten), met zes praktische tips om een conflict vanuit verschillende perspectieven te benaderen. Ook bevat het een handleiding om je eigen gebruiksaanwijzing op te stellen.
Het overzicht met leer- en actiepunten uit de verhalen is krachtig: het biedt compact en concreet toepasbare tips waar iedereen direct mee aan de slag kan.
Kortom, Hoogbegaafden in conflict is een waardevol en praktisch boek voor iedereen met kenmerken van hoogbegaafdheid die zijn of haar communicatie en samenwerking, zowel privé als professioneel, wil verdiepen en versterken door bewuster en effectiever met conflicten om te gaan.
Het was me een genoegen en ik voelde me zeer vereerd om een boekbespreking en recensie over Hoogbegaafden in conflict te mogen schrijven.
Als je het boek wil kopen raad ik je aan dit bij de uitgever te bestellen. Bestellen doe je via deze link.
Hoogbegaafden in conflict
Waarom hoogbegaafden in conflict raken en hoe je dat samen aanpakt
Ido van der Waal en Noks Nauta
184 blz., € 24,95
Isbn 9789493171909
Boekbespreking door: Larinda Bok, Specialist hoogbegaafdheid, Auteur: Had ik dit maar eerder geweten over ACT & hoogbegaafdheid
Wil je hoogbegaafdheid als verrijking zien? Investeer in coaching. Hoe?
Larinda Bok
Corlaerstraat 24
3863 ZD Nijkerk
Hoogbegaafd& jezelf blijven
© Hoogbegaafdexpert | website door Buro Staal
Als je je wilt verdiepen in de zelfbeeld- en persoonlijkheidsontwikkeling van mensen met kenmerken van hoogbegaafdheid, zelf betekenis wilt geven aan je leven of als je hulpverlener bent en je cliënten meer wilt leren over hoogbegaafdheid, dan is dit boek een waardevol instrument.