Bore-out en burn-out, wat is nu het verschil en wat heb je nodig in de begeleiding? Want het wordt alleen maar erger als je een bore-out als een burn-out behandelt. Een juiste diagnose is cruciaal. Herken de verschillen!
Veel mensen kampen met bore-out en burn-out. Hoe hiermee om te gaan zijn de ingewikkelde puzzels die ik graag leg. Daar houd ik echt van en er dan gaan we er samen voor zorgen dat het weer goed komt. Het is uitdagend om op onderzoek uit te gaan: is het een praktisch probleem of emotioneel probleem? Of ligt er nog iets anders aan ten grondslag. Bijvoorbeeld hechtingsproblematiek door niet gezien, gehoord en erkend te zijn geweest.
Wat is stress
Stress is een toestand waarin je spanning ervaart. Er komt iets ingewikkeld op je af en dat vraagt om een prestatie, reactie of actie die niet makkelijk zal zijn. Op zich is dat niet erg, want we zijn ervoor gemaakt om uitdagingen het hoofd te bieden en op het moment dat het lukt voelen we ons fijn. Het probleem ontstaat als er te vaak of te veel stress is en er geen momenten van ontspanning tussen zitten. Dan spreken we over een Chronisch Stress Syndroom. Dit is een ziekmakend proces wat je leven kan verwoesten.
Stress en burn-out
Burn-out is het eindstadium wanneer iemand eindeloos veel stress heeft ervaren en daardoor helemaal is uitgeput. Stress is een verdedigingsmechanisme. Met lekker de handen uit de mouwen steken is niks mis. Daar voel je je vaak goed bij. Maar continue bezig zijn brandt je op.

Fotocredits: Pixabay, Randomwinner
Overeenkomstige klachten bij een bore-out en burn-out
Bore-out en burn-out worden vaak met elkaar verward. De reden? De symptomen zijn nagenoeg dezelfde. Ze ervaren allebei een grote mate van uitputting. De overeenkomsten zijn:
- irritatie
- vermoeidheid
- energiegebrek
- lusteloosheid
- leeg gevoel
- twijfel
- neerslachtigheid.
Verschil bore-out en burn-out
Bij mensen met een burn-out komt er een bevlogen verhaal, maar ze stralen geen bevlogenheid uit. Als je goed naar hun woorden luistert is het wel een bevlogen verhaal. Ze zetten vaak hun werk op nummer 1. Ik heb gezorgd voor….. ik heb die en die prestatie geleverd, ik kan ze toch niet in de steek laten, ik kan het toch niet loslaten…..
Mensen met een bore-out vertellen vaker hoe saai het was, hoe suf het was en hoelang ze het volgehouden hebben. Tegen de stroom in. Daardoor voel je je niet geneigd om grenzen te verleggen. Vaak durf je dat zelfs niet meer. Door die negatieve spiraal stopt je zelfontplooiing. Je haalt steeds minder voldoening uit je werk en je voelt je steeds slechter in je vel zitten.
Onderscheid bore-out en burn-out
Als je dan toch onderscheid wil maken tussen bore-out en burn-out kan je stellen dat mensen met een burn-out een hoog stressniveau ervaren en mensen met een bore-out veel minder. Dit is niet altijd zo, er zijn ook mensen met een bore-out met een hoog stressniveau.
Mensen met een burn-out zijn uitgeput door het hoge stressniveau.
Mensen met een bore-out zijn uitgeput door een gebrek aan uitdaging, ze krijgen te weinig prikkels. Ze ervaren minder het hoge stressniveau.
De beste methode om te herstellen van een langdurige bore-out
De uitdaging is om dingen te zoeken doen waar je voldoening van krijgt. Dingen waar je vrolijk van wordt, waar je trots op bent, waar je je nuttig voelt, maar wel in verhouding tot de energie die je nog hebt.
Bij een langdurige bore-out is de batterij helemaal leeg omdat hij nergens opgeladen wordt. Dus ga proberen energiegevende vrolijke dingen te doen. Ik weet het, dit is makkelijk gezegd, maar neem contact met me op als je de roofbouw wil stoppen en snel weer aan het werk wilt. Met betrouwbare metingen kunnen we snel zien waar jouw energielekken zitten. Hierdoor zijn er ook gerichte interventies toe te passen die bij jou en jouw situatie passen.
Kleine stappen op weg naar herstel
Begin met kleine stapjes, hoe moeilijk dit ook is. Als je niet kan sporten moet je gaan wandelen. Als je geen uur kan wandelen dan doe je een rondje om het blok. En als dat al niet lukt loop je een rondje om je stoel. En morgen twee en na een week kan je wel een rondje om het blok. Je moet toch ergens beginnen. Maak de eerste stap zo klein mogelijk. Ook al klinkt het suf en denk je als je bijna niets kan: wat ben ik nog waard.
Verschil in behandeling tussen bore-out en burn-out
Dit verschil zit hoofdzakelijk op het fysieke stuk. Iemand met een burn-out zal veel moeten doen om de spanning van het stressniveau naar beneden te brengen. Denk aan:
- ademhalingsoefeningen
- yoga
- meditatie.
Herstellen van een bore-out
Bore-out en burn-out vragen een andere aanpak. Iemand met een bore-out kan bijna altijd wel beginnen met energie gevende activiteiten. De hersteltijd bij een bore-out is meestal korter. Als je weet hoe het komt ben je al een heel eind met accepteren. En accepteren is nodig om de drukte van de hersenen naar beneden te krijgen. Accepteren leer je met de ACT training. En met de CSR-Methode help ik je om er snel weer bovenop te komen.
Ga jij op hoge snelheid en in z’n vijf?
Als je gewend bent om in z’n vijf te gaan is het nuttig om regelmatig even te ontspannen; dan haal je de druk eraf. Iemand die gewend is om in z’n vijf te gaan wordt niet gelukkig om in z’n één te rijden. Als afwisseling, hard werken, heel hard denken of met veel dingen tegelijk doen een gewoonte is, dan is even niks doen hartstikke gezond.
Maar het is een oplossing voor de korte termijn. Dit klinkt hetzelfde als dat je aan een alcoholist vraagt: ‘wil je een week sinaasappelsap drinken?’ Dat is eventjes gezond, maar op lange termijn is hij niet van z’n verslaving af. Het is de kunst om er achter te komen waarom je in z’n vijf rijdt en of je dit anders wil en kan.
Structurele verandering
Als het structureel anders zou kunnen om in z’n vijf te rijden moet je dat doen. Maar als je er van houdt om in z’n vijf te rijden dan moet je dat vooral doen. Zorg dan wel voor heel veel onderhoud.
Denk aan een raceauto. Als je brein een raceauto is dan moet je vaker naar de garage. Er zijn meer bandenwissels nodig er moet vaker motorolie ververst worden. Meer onderhoud voor jouw systeem dus.
Meer ontspanningsoefeningen doen, meer momenten dat alles even uitstaat. Vaker je lichaam onderhouden door te wandelen, meer te pauzeren, vaker uitschakelen dan anderen.
Om niet te crashen moet je op de korte termijn zorgen voor veel ontspanningsmomenten, veel pauzeren.
Unieke tips van de psycholoog
Ik interviewde eens psycholoog Wouter Vrooland. Hij gaf veel tips over bore-out en burn-out:
- Zorg voor voldoende voldoening en zorg dat je voldoende toekomt aan de positieve kant van je werk en je leven.
- Doe voldoende dingen die je een gevoel van trots geven of een gevoel van nuttigheid of die je waardering opleveren.
- Zorg dat je ergens over kan vertellen met een goed gevoel.
- Weet waarvoor je het doet in je leven. wat is voor jou de moeite waard om naar toe te streven?
- Zorg dat je oplaadt.
- Neem daar de tijd voor en voel wat er zich aandient. Voel wat je moet doen en kijk er met compassie voor jezelf naar.
Doe jij wat je belangrijk en leuk vindt in je leven? Nee? Neem contact met me op en laten we samen gaan puzzelen hoe jij jouw leven weer op de rit krijgt. Ik deel graag mijn expertise en denk ook graag met je mee.
Vind je de stap naar coaching een te grote stap? Lees dan mijn boek Had ik dit maar eerder geweten over ACT & hoogbegaafdheid. Dat geeft je inzicht in jezelf en praktische handvatten om meer balans in je leven te vinden.