De kameleon komt vaak voorbij in mijn praktijk. Aanpassen, onderpresteren en een laag zelfbeeld zijn een paar oorzaken van kameleon gedrag bij hoogbegaafde volwassenen en kinderen. Het komt er veelal op neer dat hoogbegaafde mensen zich klein maken. Dat is niet nodig, dus tijd voor een blog met 15 tips van ervaringsdeskundigen.
Stoppen met kameleongedrag
Kameleons kunnen zodanig van kleur veranderen dat je de kameleon die je als eerste zag, niet meer herkent. De meest voorkomende kleur is groen, maar kameleons kunnen ook geel, rood en oranje kleuren. Ze kunnen van kleur veranderen zoals ze willen en dat zie ik ook regelmatig bij hoogbegaafde volwassenen en kinderen. Ze passen zich aan de omgeving, de mensen of de sfeer die er heerst aan en verliezen zichzelf.
Omdat kameleongedrag niet goed voelt willen veel hoogbegaafde mensen hier iets mee. Dat bleek wel toen ik een bericht op LinkedIn plaatste over het kameleongedrag, dat ik vaak tegenkom.
Aanpassen, onderpresteren en een laag zelfbeeld zijn een paar oorzaken van kameleon gedrag.
Tips om te stoppen met Kameleongedrag
Superleuk dat zoveel mensen een visie hebben op kameleongedrag en dat zij zich herkennen in kameleon gedrag. Ik kreeg 52 tips en selecteerde de meest effectieve.
Doe je voordeel er mee!
15 tips voor hoogbegaafden die zich wel eens al kameleon voordoen
1. Als we beginnen zelf in onze kracht te gaan staan, veranderen we ook een maatschappij waarin het de norm is om mensen die in hun licht staan te bekritiseren i.p.v. aanmoedigen om door te gaan en elkaar te inspireren.
2. Ik luister naar mijn lijf, dat waarschuwt me voor kameleon gedrag! Dan weet ik dat ik iets doe wat niet bij mij hoort. Soms nog even uitzoeken wat dan precies. Mijn lijf weet het soms eerder dan ik zelf.
3. Je lichaam is het meest eerlijk en wijs. Het geeft een signaal of je iets wel of niet fijn vindt. Die signalen gaan voelen en ernaar durven luisteren
4. Uitzoeken met een therapeut waardoor het komt. Als het (deels) trauma-overlevingsgedrag is, dan een goede therapeut die lichaamsgericht werkt, zoeken. Met verstand van hoogbegaafdheid en HSP. Dat lijkt me trouwens altijd goed, iemand vinden die lichaamsgericht werkt. Want het lijf weet zoveel meer. Als aangepast ‘hoofdmens’ is dat belangrijk om te gaan ervaren, dat kan door de Acceptance and Commitment Therapy die ook lichaamsgericht werkt.
5. Erken je gevoel, het is er niet voor niets.
5 tips voor hoogbegaafden met kameleongedrag
6. Omarm jezelf. Je mag er zijn zoals je bent. Je hoeft geen ander te spelen. Die zijn er al genoeg.
7. Focus op hetgeen waar je energie van krijgt en ACT werkt heel goed.
Niet meer aanpassen, maar dat doen wat goed voelt en je zult zien dat je degene bent die er ineens staat en mensen jou gaan zien zoals je werkelijk bent….namelijk jezelf.
9. Vertrouw niet altijd op je gevoel. Is de basis angst? Onderzoek of het ook rationeel klopt. Buig de angst in kleine stapjes om naar groeikans. Veel gevoel komt uit je jeugd en klopte toen wel, maar is geen garantie voor een huidige situatie. Oftewel zoek naar balans tussen gevoel en verstand.
10. Verbind deze mensen met elkaar. Ik denk dat er veel herkenning en erkenning is en er mooie dingen gecreëerd zullen worden 😇.
Informatiebijeenkomsten over hoogbegaafdheid
Aanvulling: Hoogbegaafdexpert organiseert regelmatig webinars en masterclasses rond het thema hoogbegaafdheid.. In Nijkerk vinden maandelijks ontmoetingsbijeenkomsten plaats waar kennis wordt gedeeld en hoogbegaafden elkaar ontmoeten en écht zien. Meer info vind je onder deze knop.
Tips voor hoogbegaafden die zich als een kameleon aanpassen aan allerlei omstandigheden
11. Ik zeg vaak dat het te zien valt als een werkstandje of schoolstandje. Met een soort schakelaar kun je dat aanzetten. Om met jezelf in balans te blijven moet je natuurlijk ook een ‘natuurlijk’ standje hebben. Want anders sta je constant in je werkstandje. Als je daarmee wat oefent en probeert werkt dat simpel omdat het dan steeds meer aanvoelt als een soort uniform of werkkleding dan een heel andere persoonlijkheid.
Hierbij is het wel belangrijk dat je dat natuurlijk standje exploreert en uitoefent totdat het aanvoelt als je oude vertrouwde jas of trui. Dat ben jij en op het werk ben je in uniform. Dat voelt wel passend, denk ik. Overigens heb ik dat niet. Geen werkstandje en ook geen werk. Een uniform past me niet. Mijn vrouw daarentegen doet dat heel goed. Die heeft dan ook werk..:) Soms moet ik wel even haar herinneren dat ze haar “uniform” nog aan heeft.
12. Kijk regelmatig terug, een maand of een jaar. Waar stond je toen en waar sta je nu? Wat ging er goed? Want er ligt een oorzaak onder dit gedrag, waar grenzen niet worden herkend en worden gepasseerd. Waar mensen reeds eerder vervaagd zijn omdat dit gedrag is ontstaan omdat de plaats waar zij bedoeld waren te zijn is ingenomen door een dader.
13. Ik vind het lastig om in het algemeen tips te geven Larinda, iedereen is anders en reageert op een andere manier.
14. Ken je het gedicht ‘onze diepste angst’ van Marianne Williamson? En stop met jezelf kleiner maken.
Nog een laatste uitgebreide tip
15. Jazeker, een tip: een variant van een 360-graden assessment in hun omgeving af laten nemen.
Kan met de hand, anoniem, en niet alleen beperkt tot het werk of tot mensen die nu onderdeel zijn van die omgeving.
Ook oud-studiegenoten, oud-werkgever, mensen in dezelfde vereniging, familieleden en kinderen de vragen voorleggen. Daar komen de sterke punten uit die anderen wél zien en mensen zelf niet.
Dat kunnen ook heel confronterende vragen zijn.
- Wanneer zie jij mij me aanpassen?
- Wat doe ik dan?
- Wanneer duik ik volgens jou weg?
- Waar ben ik sterker in dan ik zelf weet?
- Wat is mijn zwakke punt?
- Als je mij met een dier vergelijkt, op welk dier lijk ik dan en waarom?
Rauw, onorthodox, confronterend maar écht IEDEREEN heeft sterke kanten die we zelf niet zien. En bij die zwakke punten komt er wellicht juist uit dat het anderen opvalt dat iemand er niet uit laat komen wat er in zit. En stel nou eens dat heel veel mensen ‘kameleon’ zeggen of juist ’tijger’? Dan geeft dat echt veel inzicht.
En de vragen zelf. Welke vragen durft de coachee te stellen? Ook dat setje samen maken, levert vast inzichten op.
Gedicht onze diepste angst
Het gedicht van Marianne Williamson heb ik op internet gevonden. Ik vind het heel mooi om dit te delen. Te delen met iedereen die zich klein maakt.
Onze diepste angst is niet dat we onvolmaakt zijn.
Onze diepste angst is dat we immens krachtig zijn.
Het is ons licht, niet ons duister, dat ons het meest beangstigt.
We vragen ons zelf af;
Wie ben ik, om briljant, slim, talentvol en prachtig te zijn?
Maar wie ben jij om dat niet te zijn?
Je dient de wereld niet met valse bescheidenheid.
Er is niets verhevens in, jezelf klein te maken,
zodat andere mensen zich niet onzeker zullen voelen.
We zijn allemaal bedoeld om te stralen, zoals kinderen dat doen.
En als we ons eigen licht laten schijnen,
geven we onbewust anderen toestemming hetzelfde te doen.
Wanneer we bevrijd zijn van onze eigen angst,
zal onze aanwezigheid automatisch anderen bevrijden.
Marianne Williamson
Wil jij stoppen met kameleon gedrag?
Wil jij, hoogbegaafde volwassene, stoppen met aanpassen, geen kameleongedrag meer vertonen, maar het potentieel dat in je zit echt exploreren?
Neem dan contact op via onderstaande button en maak een afspraak voor een oriëntatiegesprek.