Hoe om te gaan met weerstand

Hoogbegaafden ervaren regelmatig weerstand, het is de kunst deze weerstand compassievol te accepteren. Dat lijkt een paradox, maar soms moet je je gewoon neerleggen bij zaken die niet gaan zoals jij wilt. Maar….. accepteren wat je eigenlijk niet wilt accepteren is wél te leren. Hoe je dat doet? Dat lees je in dit blog.

Iedereen in de organisatie heeft weerstand tegen jouw verbetervoorstel

Je hebt de opdracht om in de machinefabriek het werkproces efficiënter te maken afgerond. En je staat op het punt jouw bevindingen aan het management te presenteren.

Je voelt je deze morgen wat onzeker, want in eerdere projecten kreeg je de feedback dat jouw presentatie onvoldoende aansloot bij de beleving en het niveau van de collega’s. De onzekerheid speelt je parten en vragen als: “zou het nu wel aansluiten en begrijpen ze mij?” speelden de hele nacht al door je hoofd.

Je kunt er niet omheen want je hebt er alles aan gedaan. Aan je overtuigingskracht ligt het niet en de oplossingen die je voor een efficiënter werkproces voorstelt lijken heel logisch. Maar hoezeer je ook je best doet, je mist de verbinding en krijgt niemand in de organisatie mee.

‘Je bent te snel, te vroeg of denkt veel te ver door’ krijg je te horen. Of men zegt: “reageer toch niet zo intens en dwangmatig, accepteer nu maar dat we dit plan niet uit gaan voeren.” 

Je voelt dat je leidinggevende in de feedback geen open kaart speelt en je merkt dat hij zich bedreigd voelt. Het lijkt wel of hij jaloers op je is. Wat trouwens nergens voor nodig is, want jij bent helemaal niet uit op een leidinggevende positie. Je doet het liefst waar je goed in bent. Analyseren, puzzelen en verbeteringen bedenken.

Hoogbegaafden accepteren weerstand niet zomaar

Maar de beslissing dat men niet verder gaat met jouw voorstel en de acties voor een efficiënter werkproces wil je helemaal niet accepteren. 
Jouw oplossing kan zoveel geld en tijd besparen, en het milieu wordt ook nog eens gespaard! Je blijft erover malen en verzint alternatieve manieren om het voorstel voor een efficiënter werkproces onder de aandacht van andere beslissers te brengen, zodat jouw plan wel uitgevoerd gaat worden. 

Je vindt het écht een enorm gemiste kans als de organisatie dit werkproces niet volgens jouw idee gaat optimaliseren. Je vindt het ook nog eens oneerlijk en onrechtvaardig dat er wel naar anderen wordt geluisterd en niet naar jou. Je voelt je niet gezien en niet gehoord. 

Het is trouwens niet de eerste keer dat dit je gebeurt. Je ervaart steeds vaker problemen op je werk aan. Hoe kan je ervoor zorgen dat je niet elke keer het deksel op je neus krijgt en zelf vast gaat zitten in de weerstand?

Op jouw manier weerstand accepteren

Er zijn psychologische stappen die je kunnen helpen om op jouw manier, van weerstand naar acceptatie te gaan. De Acceptance And Commitment Therapy (ACT) is een nieuwe stroming binnen de psychologie die op een aantal vlakken verschilt van andere stromingen. 

Het belangrijkste verschil is dat ACT niet doet aan ‘positief denken’. ACT helpt je ook niet om anders te gaan denken door tegen jezelf te zeggen “kom op joh, bij die andere manager krijg je het wel voor elkaar”.

Je helpt jezelf hier namelijk niet mee. Je kunt je denken niet sturen en over je negatieve gevoelens heb je helemaal geen controle.  Deze bestrijden heeft dus helemaal geen zin.

Omgaan met weerstand

Je helpt jezelf het beste door problemen te erkennen. Dit kun je doen door erover te praten, en vooral door te proberen om niet direct op zoek te gaan naar oplossingen.

Het belangrijkste in de ACT is dat we anders te werk gaan. Je gaat ervaren dat jij niet je gedachten bent en je leert te experimenteren met nieuw gedrag.

Daarnaast gaat de gedragstherapie ACT uit van de positieve psychologie. En, niet geheel onbelangrijk: ACT heeft een duidelijke, wetenschappelijk onderbouwde visie op menselijk gedrag.

Het leven is niet altijd een feest, leer weerstand te accepteren

Vaak heerst het idee ‘dat je altijd maar gelukkig moet zijn’. Maar het leven is niet altijd een feest. In je leven gebeuren soms ook oneerlijke en onrechtvaardige dingen. En je vraagt wel heel veel van jezelf als je vindt dat je dat maar moet accepteren. 

Je bent toch ook een mens met gevoelens? Maar als hoogbegaafde volwassene is het soms verdraaid lastig om naar je gevoelens te luisteren en je gevoelens de ruimte te geven zodat ze er mogen zijn.

De confrontatie met het niet maakbaar zijn van het leven is verdrietig en doet pijn. Maar het is heel logisch om dingen die in het leven tegenzitten, niet te willen accepteren. Daarin ben je niet alleen.

Hoogbegaafd en reflecteren

Hoogbegaafde volwassenen kunnen heel goed zelfreflectie toepassen. Maar regelmatig ontmoet ik mensen die echt te veel reflecteren en niet uit de cirkel van hun gedachten kunnen komen. Dat resulteert in een lage zelfwaardering en eigenwaarde. Dit reflecteren en blijven malen kan hen bijna gek maken waardoor ze in de hulpverlening (inclusief allerlei negatieve labels, misdiagnoses en dubbeldiagnoses) terecht komen.

Onthoud één ding, je hoeft echt niet alles op jezelf te betrekken. Want waarom zou je altijd zo verstandig en stabiel moeten zijn wanneer je weerstand ervaart?

Met ACT erkennen we dat het leven niet altijd een feest is. Die intense bewustwording en acceptatie dat dit er mag zijn geeft al veel vrijheid en erkenning.

ACT en GGZ labels

Wat ook goed is om te weten, is dat ACT niet zo van de negatieve labels die door de hulpverlening vaak op mensen worden geplakt houdt. Volgens ACT is het hebben van angstige en negatieve gedachten en gevoelens heel normaal. Het hoort een beetje bij ons mens zijn. 

Misschien ben jij gevoed met het idee dat psychische problemen hebben ‘abnormaal’ is, of zelfs ‘slecht’. In dat geval nodig ik je graag uit om het ACT programma te gaan volgen. Je ontdekt dan zelf hoe zinvol en bevrijdend ACT kan zijn.

Ik denk graag met je mee en zet mijn ervaring als psychiatrisch verpleegkundige in wanneer je een diagnose hebt waar je aan twijfelt.

Ik loop met je mee in het ACT programma en stel de juiste vragen op het juiste moment. Hierdoor kan jij de juiste stappen zetten naar een waardevol leven dat recht doet aan jouw verlangen.

Wanneer jij een ACT programma volgt krijg je het werkboek ‘Uit liefde voor jezelf’ van psycholoog Gijs Jansen, op wiens theorie dit blog is gebaseerd, cadeau.

Benieuwd naar een concreet stappenplan met zes ACT vaardigheden? Klik hier voor het stappenplan.