Onverwacht was er een aanleiding om mijn verdieping in ACT en het christendom te delen. Dat komt omdat ik in september 2023 aanwezig was bij een bijeenkomst van de Beroepsvereniging voor Contextuele Gedragswetenschappen (ACBSBeNe). Er ontstond een mooi gesprek over de verenigbaarheid van ACT en de christelijke traditie.
Het is verschillend hoe mensen met een christelijke achtergrond tegen Acceptance and Commitment Therapy (ACT) aankijken. Sommigen zien er geen problemen in en anderen ervaren belemmeringen om het ACT gedachtegoed uit te dragen. Wil je eerst inhoudelijk weten wat ACT inhoudt? Lees dan verder via onderstaande knop.
Ik zal eerst iets over mezelf vertellen en hoe ik tegenover ACT sta. Ik ben een gelovig christen en werk graag met ACT. ACT is voor mij een belangrijke manier om mijn leven vanuit mijn christelijke waarden in te vullen. In mijn boek: ‘Had ik dit maar eerder geweten over ACT & hoogbegaafdheid’ schrijf ik vrijmoedig over mijn hoop voor de toekomst en wat mij kracht geeft voor het leven van een vrij en betekenisvol leven.
Dit zijn de links naar de andere blogs.
4. ACT, godsdienst en waardevol leven
Maar nu weer even terug naar de ACBSBeNe bijeenkomst. Omdat ik mij in het voorjaar van 2023 in het onderwerp ACT en het christelijk geloof verdiepte beloofde ik in die bijeenkomst dat ik mijn bevindingen en mijn visie in blogs zou delen.
Voor ik op de inhoud inga wil ik eerst de aanleiding tot mijn verdieping in ACT in relatie tot het christendom met je delen. Het begon met een verontrustend bericht van een oudere nicht van mij. Dat kwam zo: in februari schreef ik op social media dat ik een ACT training voor groepen organiseerde. Zij reageerde daarop met de vraag: ‘Dag Larinda, vertel me eens wat is dat voor een cursus ACT. Ik ben benieuwd.’
Mijn nicht maakte zich zorgen om een vriendin waarover ze schreef: ‘de therapeuten van mijn vriendin die hopeloos depressief en psychisch in de war is, hebben voorgesteld om deze therapie te gaan doen. Het is triest mijn vriendin zo te zien maar deze ACT-therapie is teveel gericht op jezelf en brengt je nog meer in de put. Ik heb een artikel van een christelijke vrouw gelezen en stond verbaasd, wat ACT inhoudt. Het lijkt onschuldig, ik wil je het artikel doorsturen dan kan je voor je zelf zien wat er mee bedoeld wordt’.
Fotocredits: Larinda Bok-van der Voet, 2020, Kerkje IJsland
Na een respectvolle mailwisseling met mijn nicht, het lezen van een kopie van de artikelen uit een contactblad en de motivatie van de schrijfster ervan, verdiepte ik mij in de stellingnames tegen ACT.
Het artikel is geschreven door Mw. drs. S.F.I. Matzken en verscheen als eerste op de website van de vereniging: Bijbel & Onderwijs. Het heeft daar de afschrikwekkende titel: ‘De gevaarlijke basis van de Acceptance and Commitment Therapy‘.
In de papieren versie die ik van mijn nicht ontving draagt het artikel de titel: ‘Therapie met boeddhistische invloeden‘. De ondertitel is: ‘De postmoderne basis van de derde generatie gedragstherapie’.
Bijbel & Onderwijs is een verenging die de christelijke levensbeschouwing in opvoeding en onderwijs wil integreren. Die levensbeschouwing baseert zich op de Bijbel en is gericht op de persoon van Jezus Christus. Het werk van de vereniging is door de jaren heen uitgebreid. Ik lees dat de vereniging zich geroepen voelt om te waarschuwen tegen in hun ogen allerlei dwalingen. Denk aan de islam, new age en de evolutietheorie.
Op de website van Bijbel & Onderwijs lees ik ook stellingnames tegen:
Over de achtergrond van de schrijfster, drs. S.F.I. Matzken, die de artikelen en haar mail aan mijn nicht met Sophia Matzken ondertekent, is op internet niet meer te vinden dan dat zij informatica en theologie studeerde en dat zij bestuurslid is van Bijbel & Onderwijs.
In mijn blogs wil ik geen ja/nee discussie voeren, maar een open een eerlijke visie vanuit mijn christelijk perspectief geven. Ik vraag me oprecht af hoe het toch kan dat Sophia Matzken beiden de Bijbel raadplegen en toch zo van visie verschillen. Daarover zou ik graag met Sophia van gedachten willen wisselen, maar dat wijst zij in een mail aan mijn nicht af met de woorden: ‘ik kan me ook wel voorstellen dat je nichtje, en de vriendin die deze therapie mogelijk moet gaan volgen het niet zo met mij eens zijn’ en verder reageerde Sophia nergens op.
Ik ben ervan overtuigd dat woorden een enorme kracht hebben. En omdat je als publiek schrijver je verantwoordelijkheid dient te nemen over wat je schrijft, mag/moet je je ook bewust zijn van het effect van je woorden. Want, zoals ik eerder schreef zijn er binnen de hulpverlening professionals die, mede door het artikel op Bijbel & Onderwijs zijn gaan twijfelen of ACT als contextuele gedragstherapie wel zuiver volgens christelijke normen en waarden toe is te passen. En als die twijfel al onder professionals leeft, wat hebben die woorden dan voor invloed op kwetsbare mensen die hulp zoeken en die baat zouden hebben bij ACT?
In mijn praktijk spreek ik regelmatig mensen die de zin van het leven niet meer zien. Zelfkennis en begrip, maar ook leven uit persoonlijke en christelijke waarden kan hen enorm helpen om weer de waarde en de zin van hun leven te gaan zien. Passende begeleiding met ACT helpt hen daar enorm bij.
Na veel zelfreflectie wist ik wat ervoor zorgde dat ik mij zo diep in ACT en het artikel ‘De gevaarlijke basis van de Acceptance and Commitment Therapy’ verdiepte en en welke waarden eronder liggen.
Ik concludeerde dat ik het niet integer vind en dat het onrechtvaardig voelt om ACT op een onchristelijke manier -zonder enige inhoudelijk professionele ACT-deskundigheid- in een negatief daglicht te stellen. Dit zet mensen op een verkeerd spoor en dat is niet wat er mag gebeuren, zeker niet door een bestuurslid van een organisatie die zich op de Bijbel baseert. (Ik maak de kanttekening dat ik me bewust ben dat de Bijbel op heel veel verschillende manieren is uit te leggen, maar dat de essentie overal gelijk dient te zijn).
Over haar motivatie schrijf Sophia: ‘In dit artikel wil ik (Sophia Matzken) een evaluatie geven vanuit een christelijk standpunt. Daarvoor is het wel nodig om echt de diepte in te gaan en de onderliggende laag waar ACT op gebaseerd is, te onderzoeken. Het onderzoeken van de basis van ACT is taaie kost, maar wel nodig om de link met het postmoderne denken te kunnen herkennen’.
In de mail aan mijn nicht vertelt zij over haar eigen ervaringsproces. Haar privacy respecterend deel ik hier verder geen informatie over.
Persoonlijke ervaringen kunnen helpen bij het schrijven van artikelen. Echter de waarheid mag geen geweld aangedaan worden door persoonlijke inkleuring van de theorie. Het verspreiden van onjuiste informatie vind ik jammer en eerlijk gezegd, ook zeer kwalijk. Het is belangrijk om als christen de waarheid te spreken en ook goed te weten naar welke hulpverlener je gaat. Christelijke hulpverleners zullen anders met ACT werken. Het belang van een klik met de juiste coach lees je in dit blog.
Tot zover de aanleiding voor mijn verdieping in ACT en het christelijk geloof. In de volgende blogs wil ik inhoudelijk ingaan op de stellingname tegen ACT en geef ik mijn op de Bijbel gefundeerde visie daarop.
Dit wordt geen theologische verhandeling, maar een praktische toepassing van bijbelse uitgangspunten in relatie tot de Acceptance and Commitment Therapy.
Zowel de Bijbel als ACT gaan over de diepere laag in het leven. Dan gaat het over liefde, medemenselijkheid en compassie voor jezelf, anderen en de wereld.
Ik wil je uitnodigen om het eerste inhoudelijke blog ACT en het christendom te lezen.
Nb. mijn Bijbelse visie en toelichting deelde ik met mijn nicht, die het op haar beurt met Sophia Matzken deelde. De schrijfster van de artikelen is hiervan dus op de hoogte en leest niets nieuws in deze blogs.
Hayes, S. (2020). De kracht van psychologische flexibiliteit (Vol. 352). Hogrefe Uitgevers.
Wil je hoogbegaafdheid als verrijking zien? Investeer in coaching. Hoe?
Larinda Bok
Corlaerstraat 24
3863 ZD Nijkerk
Hoogbegaafd& jezelf blijven
© Hoogbegaafdexpert | website door Buro Staal
Als je je wilt verdiepen in de zelfbeeld- en persoonlijkheidsontwikkeling van mensen met kenmerken van hoogbegaafdheid, zelf betekenis wilt geven aan je leven of als je hulpverlener bent en je cliënten meer wilt leren over hoogbegaafdheid, dan is dit boek een waardevol instrument.